تعمیر و نگهداری سه تار

بنام خدا 

تعمیر و نگهداری سه تار 

  ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺻﻮﺗﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮﺳﯿﻘﺎﯾﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ   داراي وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺧﺎﺻﯽ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز آن ﻫﺎ و ﻧﯿﺰ ، ﻓﺮدي ﮐﻪ دارﻧﺪ در ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاري آن ﻫﺎ دﺧﯿﻞ اﻧﺪ . ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﻪ در ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻣ ﻬﻢ و ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﯿﺰ ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﮐﻪ در ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻧﮕﻬﺪاري اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ ﻣﻄﺮح ﺪ  . ﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨ  اﻧﺪ ﺑﺮاي ﺳﺎزﻫﺎي ﻏﯿﺮاﯾﺮاﻧﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﯿ اﻣﺎ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ  ﺗﻤﺎم ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎﺧﺖ و ﻧﮕﻬﺪاري آن ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ، ﺳﺎزﻫﺎ رﻧﮓ ﺻﻮﺗﯽ ﺧﺎص ﺧﻮد را دارﻧﺪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ .و ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ در ﻧﻮع ﺧﻮد ﻣﻨﻔﺮد و ﺪ اﺣﺪﻧ . و ﮐﻤﺘﺮ ﺳﺎزي دﯾﺪه ﻣﯽ ﺪ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﻧﻮع ﺧﻮد داراي دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎز ﺗﻤﺎﻣﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎﺷ . ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ اﮔﺮ ﺳﺎزﺳﺎزي ﺻﺪ ﻋﺪد ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺎ ﻗﺎﻟﺒﯽ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺴﺎزد اﺣﺘﻤﺎل آن ﮐﻪ دو ﺳﺎز از اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺻﻔﺮ اﺳﺖ  و ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻟﺤﺎظ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﺎﺧﺖ و رﻧﮓ و ﺪ » . ﺟﻨﺲ ﺻﺪاﯾﯽ در ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﻮﻧ ، ﮥ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻮب  زﯾﺮا ﻣﺎدة اوﻟﯿ 1.« ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان دو ﺻﻔﺤﻪ را ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ ً ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ داﺋﻤﺎ ﭼﺮا ﮐﻪ ﭼﻮب ﻣﺎده اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺧﻮاص ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ داراي ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر در ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﺎﻓﺖ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﺧﻮد ﻣﯽ  ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ روش ﻣﺎﯾﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ و ﻫﻢ ﺑﻪ روش ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ  ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﯽ اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻃﺒﻊ آن ﺗﻔﺎوت در اﺟﺰاء ﺳﻠﻮﻟﯽ ﭼﻮب ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎﯾﯽ در ﺧﻮاص آﮐﻮﺳﺘﯿﮑﯽ و ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺻﻮﺗﯽ و واﮐﻨﺶ ﭼﻮب در ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﺪا اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﺪ . د ﺳﺎزﻫﺎي ّ اﯾﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﻮدن و ﺗﻔﺮ اﯾﺮاﻧﯽ ﺳﺎﺧﺖ  و ﺗﻌﻤﯿﺮ آن را ﻧﯿﺰ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ و ﻣﺴﺎﺋﻠﯽ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ ر آو ﺪ د ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﺎز ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨ.   در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ ﺧﻮد ﺳﻪ ﺗﺎر ﻧﯿﺰ ﺳﺎزي ﺧﺎص ﺗﺮ و ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ، ﺣﺎل ﺑﻪ ﻓﺮد ﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﺳﺎزﻫﺎ اﺳﺖ .  » در ﻣﻮرد ﺳﻪ ﺗﺎر ﮓ » ﺳﺎز ِ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧگ          
ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. .. ﻪ » ﺳﺎز ﺑﺪون زﻧﮓ ﺧﻔه اﺳﺖ و ﭼﻨﯿﻦ ﻧﻘﺼﯽ ﻋﻈﯿﻢ و ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮان 1«. اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﮐﻮﺷﺶ ﺳﻪ ﺗﺎرﺳﺎزﻫﺎ و ﻧﯿﺰ ﺳﻌﯽ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن در ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮﻣﺖ ﺳﺎزﻫﺎ ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از اﯾﻦ ﺻﺪاي زﻧﮓ دار اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺻﻮﺗﯽ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﮔﺮدد.ﺑﻪ اﻟﺒﺘﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ در ﺳﻪ ﺗﺎر   ﻟﺤﺎظ ﺻﻮﺗﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﺻﺪاي ﺳﻪ ﺗﺎر و ﺳﻼﻣﺖ ﺻﻮﺗﯽ آن اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ  . ﻧﻈﺮ اﺳﺖ  اﻓﺰون ﺑﺮ زﻧﮓ دار ﺑﻮدن اﯾﻦ ﺳﺎز، ﺟﺰء وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺪ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ از ﻇﺮاﻓﺘﯽ ﺧﺎص ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ و ﺳﻪ ﺗﺎر ﻧﯿﺰ در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺳﺎزي اﺳﺖ ﮐ د ﻪ ﺑﺎ ﻇﺮاﻓﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮ . ﻇﺮاﻓﺖ ﺳﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ و ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ آن ﻫﺎ ﮐﺎر ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮﻣﺘﺸﺎن را ﻧﯿﺰ ﺳﺨﺖ و ﻇﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﺳﺎزد . ﮔﺎه ﮐﺎر ﺳﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ آن ﻗﺪر ﻇﺮﯾﻒ و ﺣﺴﺎس اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﯾﮏ دﻫﻢ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ اﻓﺰاﯾﺶ و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ در ﺖ ﺿﺨﺎﻣ  ﭼﻮب ﺻﺪادﻫﯽ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ را زﯾﺮ و رو ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺳﺎز را از ﺳﺎزي ﺣﺮﻓﻪ اي و ﻋﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺳﺎزي ﻣﺸﻘﯽ و ﻧﺎزل و ﯾﺎ ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ د ﺳﺎز .  ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮﻣﺖ اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ ، ﺣﺎل ﻣﺒﺮﻫﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ درﺟﻪ از ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ و ﻇﺮاﻓﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪي ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻤﻠﯽ ﺳﺨﺖ و دﻗﯿﻖ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮ ﻫﺮ ﻧﻮازﻧﺪه اي واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ آﮔﺎﻫﯽ  اي-  ﻫﺮﭼﻨﺪ اوﻟﯿﻪ-  ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮﻣﺖ ﺳﺎز ﺧﻮد ، از اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻼت ﻋﺪﯾﺪه  اي ﺣﺘﯽ در ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﺎه ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ. ﻧﮕﻬﺪاري از ﺳﺎزﻫﺎ از اﯾﻦ رو اﺑ داراي اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎز ﻫﻤﭽﻮن  ﺰاري اﺳﺖ   ﻋﯿﻨﯽ در ﺟﻬﺖ ﻓﻌﻠﯿ ﺖ ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑﻪ ذﻫﻨﯿ ﺖ ز ﺑﺎﻟﻘﻮة ﻧﻮازﻧﺪه ﯾﺎ آﻫﻨﮕﺴﺎ . اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻃﺮﯾﻘﮥ  ﺳﺎزﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ، ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻧﻮازﻧﺪه ﯾﺎ آﻫﻨﮕﺴﺎز ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﺶ ﺑﺮاي اراﺋﮥ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺑﻪ آن ﻫﺎ  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﺳﺎزي ﮐﻪ ، ﻫﺮ ﻧﻮازﻧﺪه اي ﻓﺮاﺧﻮر ﺣﺎل و اﺣﺴﺎس دروﻧﯽ ﺧﻮد در دﺳﺖ دارد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ آﻧﭽﻪ را ﮐﻪ از دروﻧﯿﺎﺗﺶ ﻧﺸﺄت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﺑ ﻪ واﺳﻄﮥ ﺳﺎزش ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ و اراﺋﻪ دﻫﺪ. 
                                    
 
2 . ﺳﻨﺖ ر  ژان دو ﯾﻨﮓ ، و ﺗﺠﺪد در ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ اﯾﺮاﻧﯽ  ﻧﺸﺮ ﺗﻮس و ، ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺳﻮداﺑﻪ ﻓﻀﺎﯾﻠﯽ ، اﻧﺠﻤﻦ 1383 ، اﯾﺮاﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﻓﺮاﻧﺴﻪ .58 ص،
 3
اﻓﺰون ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻢ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ دﺧﯿﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و آن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺎزي ﺑﺮاي ﻧﻮازﻧﺪة آن ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺑﺰاري اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ اﺳﺘﻔﺎدة ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت و ﻣﺮور زﻣﺎن از ﺣﺎﻟﺖ اﺑﺰاري ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﻧﻮازﻧﺪه ﭘﺲ از ﭼﻨﺪي ﺑﺎ آن اﺟﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﺮﭼﻪ ﺪ ﺑﮕﺬرد ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺪان ﺧﻮ ﻣﯽ ﮐﻨ .و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺎرﻫﺎ   ﺑﺎرﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮده اﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻮازﻧﺪه  ﺖ » اي ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺎز ﮐﻪ در اﺻﻄﻼح ﺳﺎز دﺳ ﺖ « ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﺧﻮ ﮐﺮده اﺳ 
، آﻧﭽﻨﺎن ﺎ ﮐﻪ ﮐﻨﺎر ﻧﻬد ن آن ﺳﺎز ﺑﺮاي ﻧﻮازﻧﺪه ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺨﺖ و ﺣﺘﯽ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن ﺳﺎزي دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي آن ﺑﺮاﯾﺶ اﻣﺮي دﺷﻮار ﺧﻮ د اﻫﺪ ﺑﻮ . از اﯾﻦ رو ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش ﻣﻤﮑﻦ آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن ﻧﻮازﻧﺪه و ﺳﺎزش ﺑﻪ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﺣﻔﻆ ﺷﻮد. ﭼﻮب  ﻣﺎده اي اﺳﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺟﺎذب اﻟﺮﻃﻮﺑﺘﯽ( hygroscopic)  1. دارد ً اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺒﯿﻌﺘﺎ ﻪ ﭼﻮب ﻫﻤﯿﺸ  و در ﻫﺮ ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮ و اﻣﻮن ﺧﻮد واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن داده   ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺧﻮد در ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎدل ﻧﮕﻪ دارد.  اﺳﺎﺳﺎً رﻃﻮﺑﺘﯽ ﮐﻪ در ﭼﻮب ﺑﻪ ﻃﻮر  12% ﻃﺒﯿﻌﯽ وﺟﻮد دارد رﻃﻮﺑﺖ ﺗﻌﺎدل ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﺰان آن اﺳﺖ و ﺗﻐﯿﯿﺮات آب و ﻫﻮاﯾﯽ و دﻣﺎ در ﮐﻢ و زﯾﺎدﮐﺮدن اﯾﻦ ﻣﯿﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﻧﻘﺶ  دارد ﮐﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮات و ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺑﺎﻓﺖ ﭼﻮب در ﭘﯽ دارد . ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﯿﺶ از رﻃﻮﺑﺖ ﭼﻮب اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺬب رﻃﻮﺑﺖ از ﻣﺤﯿﻂ ﻣﯽ ﭘﺮدازد و ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﻤﺘﺮ از ﭼﻮب ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ دﻓﻊ رﻃﻮﺑﺖ ﺧﻮد ﻣﯽ ﭘﺮدازد .  ﺟﺬب و دﻓﻊ رﻃﻮﺑﺖ را ﺧﺎﺻﯿﺖ ِ اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺪ hygroscopic ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨ) . ﯽ » اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ را وﯾﮋﮔﯽ ﻧﻢ دﮔﺮﺳﺎﻧ « ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ ﮐﻪ در واﻗﻊ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻮب ﺑﻪ ﺳﺒﺐ واﮐﻨﺶ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺪام ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي دﯾ ﮕﺮ ﻣﯽ ﺪ ﺷﻮد و ﮔﺎه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯽ دﻫ.( اﯾﻦ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺳﺒﺐ اﯾﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن در ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﺎز ﺧﻮد ﻫﻤﯿﺸﻪ   ﻣﺤﯿﻂ ﺣﺴﺎس ﺑﺎ ِ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ ﺷﻨﺪ و از وارد ﮐﺮدن ﺷﻮك ﻫﺎي رﻃﻮﺑﺘﯽ ﺑﻪ
                                    
 
 : .ر.ك 1 .1384 ، اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، ﭼﺎپ ﺷﺸﻢ ، دﮐﺘﺮ داوود ﭘﺎرﺳﺎﭘﮋوه ، ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﭼﻮب
 4
ﺳﺎز ﺧﻮد ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﻧﺪ و ﺳﺎز را از ﺟﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺧﺸﮏ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺮﻃﻮب و ﯾﺎ ﺑﺎﻟﻌﮑﺲ ﻧﺒﺮﻧﺪ .  ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ و ﺣﺎﻟﺘﯽ در ﺳﺎز ﺧﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻼش ً اﺻﻮﻻ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات رﻃﻮﺑﺘﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺳﺎزﻣﺎن آن ﻗﺪر زﯾﺎد و ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ. در  ، ﻧﮕﻬﺪاري ، اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﻧﻤﻮده اﯾﻢ ﺗﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺻﻮل ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻣﺮﻣ اﻣﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﺑﺴﯿﺎري از اﯾﻦ اﺻﻮل ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ، ﺖ و ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺳﺎز ﺳﻪ ﺗﺎر را ﺑﯿﺎن ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ  ﭼﺮا ﮐﻪ ، ﺑﻠﮑﻪ ﺷﺎﻣﻞ دﯾﮕﺮ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ، ﺑﺮاي ﺳﻪ ﺗﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﮐﺎرﺑﺮدﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎري از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺎ  از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻨﺲ ، دﯾﮕﺮ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ ﭼﻮب ﻫﺎ و ﺧﺼﺎﯾﺺ آن ﻫﺎ و و ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺗﺮﻣﯿﻢ و ﻣﺮﻣﺖ آن ﻫﺎ . ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل اﻧﺪك ﺗﻔﺎوت ﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﻣﺮي ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس اﺻﻮل و ﻣﺒﻨﺎي ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﻪ ﺗﺎر را ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﻮ ده اﯾﻢ ﮐﻪ در زﯾﺮﻋﻨ دد ﻮان ﻣﯽ ﮔﺮ: اﻟﻒ : ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ و دﻣﺎﯾﯽ( ambient temperature) ب-  ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﮑﺎن ﺳﺎز( location) ج-  ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮ اﺳﺎس ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ( hand position) د-  ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻣﺮﻣﺖ ﺳﻪ ﺗﺎر( reparation) 
 
اﻟﻒ :ﺷﺮ ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺮ اﺳﺎس ﯽ اﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ و دﻣﺎﯾ (ambient temperature) 
 1-  ﺳﻪ ﺗﺎر را ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻮﺗﺎه در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﻣﺎي آن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ﯾﺎ ﺑﺴﯿﺎر  . ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿﺪ ، ﮐﻢ اﺳﺖ ﻣﮑﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺗﺎق ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺮم در ﻓﺼﻞ ﮔﺮﻣﺎ و اﺗﺎق ﻫﺎي  ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي روﺑﺎز در ﻫﻮاي ﺳﺮد و ﺑﺎراﻧﯽ ﯾ ، ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺮد در ﻓﺼﻞ ﺳﺮﻣﺎ ﺎ ﺑﺮﻓﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ داﺧﻞ ﺻﻨﺪوق ﻋﻘﺐ اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﻪ ﺳﺎز آﺳﯿﺐ ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﺎﻧﺪ . ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮﯾﻦ دﻣﺎ ﺑﺮاي ﻧﮕﻬﺪاري از ﺳﻪ ﺗ  10 ﺎر دﻣﺎي ﻣﺎﺑﯿﻦ ﮥ 30 درﺟﻪ ﺗﺎ درﺟ ﺖ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد اﺳ. 
 5
2-  از ﻗﺮار دادن ﺳﺎز در ﻣﻌﺮض ﺑﺎد ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﮐﻮﻟﺮﻫﺎي آﺑﯽ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ .ﯽ ﮐﻮﻟﺮﻫﺎي آﺑ  ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺎد ﻣﻘﺪاري رﻃﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ً اﺻﻮﻻ دارﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ رﻃﻮﺑﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺄﺛﯿﺮات و ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎزﻫﺎ ﺷﻮد. 3-  ﺣﺘﯽ اﻟﻤﻘﺪور ﺳﺎز را در دﻣﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺗﺎق و ﻣﺤﯿﻂ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﮐﯿﻔﯿﺖ و اﻣﻨﯿﺖ ﺳﺎز آن را در درون ﺟﻌﺒﮥ ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﯿﺪ. -ﮔ 4  ً ﺎه ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﮑﺎن ﺳﺎز ﺑﻪ ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎي آن در ﺟﺎي ﺧﻮد ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺤﮑﻢ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﻧﻤﯽ ﭼﺮﺧﻨﺪ . دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺟﺬب رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﺗﻮﺳﻂ  ﭘﺎﯾﮥ ﮔﻮﺷﯽ اﺳﺖ و ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﮔﻮﺷﯽ در اﺛﺮ ﺟﺬب رﻃﻮﺑﺖ ﮐﻤﯽ ﺣﺠﯿﻢ ﺗﺮ ﺷﺪه و ِ ﭼﻮب در ﺟﺎي ﺧﻮد ﮔﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﯿ ﺑﺮاي آن ﮐﻪ ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ را  ﺮون ﺑﯿﺎورﯾﺪ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ از  ﺳﻮراخ ﻫﺎي دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر در ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺑﺰاري ﺳﻨﺒﻪ ِ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺸﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ از اﻧﺘﻬﺎي ﮔﻮﺷﯽ ﺑﻪ آن ﺿﺮﺑﻪ وارد ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ ﺑﯿﺮون زده و ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻧﺪ . ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻣﺤﮑﻢ ﺷﺪه و ﮔﯿﺮ ﮐﺮده اﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﯿﺮون آورد  ﭼﻮن در اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﺳﺒﺐ اﺳﺘﺤﮑﺎم ، ن، آن ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻃﺮﻓﯿﻦ ﻧﭽﺮﺧﺎﻧﯿﺪ . ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ از ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﯾﻪ ﻣﯽ ﺷﮑﻨﻨﺪ ، اﻧﺪك 5-  ﺳﻪ ﺗﺎر را ﺣﺘﯽ در درون ﺟﻠﺪ و ﺟﻌﺒﮥ ﺳﺎز ﻧﯿﺰ در ﻣﻌﺮض ﺗﺎﺑﺶ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻧﻮر آﻓﺘﺎب ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿﺪ .  ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ ﺳﺎز ، اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺎز آﺳﯿﺐ ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ ﺣﺒﺎب ﻫﺎي  رﯾﺰي ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﮔﺮم ﺷﺪن ﺳﺎز و ﺧﺎرج ﺷﺪن رﻃﻮﺑﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﭼﻮب وﺟﻮد دارد . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮔﺮم ﺷﺪن ﺳﺎز ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﺎﻟﺖ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ در ﺳﺎز ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ آن در ﺟﺎي ﺧﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ. -ﯾ 6 از ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﻪ ﺗﺎر در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻟﻮازم ﭼﻮﺑﯽ آن دﭼﺎر ﻣﻮر ﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ ﺷﺪه   ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﺎز رﺧﻨﻪ ﮐﺮده ، ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ ً اﻧﺪ ﺟﺪا و در آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺗﺨﻢ ﮔﺬاري ﺑﭙﺮدازﻧﺪ و ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﺳﺎز را ﻧﯿﺰ دﭼﺎر ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ ﮐﻨﻨﺪ . اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ دﻓﻌﺎت ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﺎز در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺣﺸﺮات در آﻧ  ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه و ﺳﺎز از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ ، ﺠﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﻧﺪ اﺳﺖ .  ﮔﻨﺠﻪ ﯾﺎ وﯾﺘﺮﯾﻦ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ، از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﺎز را در درون ﮐﻤﺪ
 6
اﺣﯿﺎﻧﺎً دﭼﺎر ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿﺪ و ﻧﯿﺰ از ﻗﺮار دادن ﺳﺎز ﺑﺮ روي ﻣﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﭼﺎر اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ.   ﭘﺲ از رﺧﻨﻪ ﮐﺮدن اﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ً ﻣﻌﻤﻮﻻ ، زﯾﺎدي از ﭼﻮب دﺳﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ آن ﻫﺎ ﺧﻮرده ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﻣﺘﻮﺟﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺷﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﺳﻮراخ ﻫﺎي رﯾﺰي در ﺳﻄﺢ دﺳﺘﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ ﻣﯽ د ﺗﻮان آن ﻫﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮ . از اﯾﻦ روي آن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺪت ﻣﺪﯾﺪي ﺑﻪ ﺧﻮردن  دﺳﺘﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺎﺷﻨﺪ و زﻣﺎﻧﯽ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﺎز ﺑﻪ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدي از ِ ﭼﻮب داﺧﻞ آﺳﯿﺐ دﯾﺪه ﺑﺎﺷﺪ. در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ زود ﻣﺘﻮﺟﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﯽ درﻧﮓ ﺑﺮاي از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن اﯾﻦ   1 ﺣﺸﺮات از ﻧﻔﺘﺎﻟﯿﻦ وآﻟﻮ ﻣﯿﻨﯿﻮم ﺪ 2 ﻓﺴﻔﯿ ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﺞ ﻗﺮص ﺑﺮﻧ ﮐ اﺳﺘﻔﺎده ﺪ ﻨﯿ) . اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺮاﻗﺐ اﯾﻦ ﻗﺮص ﻫﺎ ﺑﻮد ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك اﺳﺖ و اﺣﺘﻤﺎل ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺘﯽ ﺑﺴﯿﺎر وﺟﻮد دارد .( ﻧﺤﻮة از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن آن ﻫﺎ ﭼﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﯾﺎ دو ﻋﺪد ﻗﺮص را در درون ﻣﺤﻔﻈﻪ اي ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ ﻗﺮار داده و آن ﮐﯿﺴﻪ را در درون ﺟﻌﺒﻪ ﯾﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﺳﺎز ﺑ ﮕﺬارﯾﺪ و ﺣﻔﺮة ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي رد و ﺑﺪل ﺷﺪن ﻫﻮا در آن اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ . اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻃﯽ دو ﯾﺎ ﺳﻪ روز ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﻠﯽ اﯾﻦ ﺣﺸﺮات را در درون ﭼﻮب دﺳﺘﻪ ﻧﺎﺑﻮد ﮐﺮده و ﮐﺎﻣﻼً از ﻣﯿﺎن ﺑﺒﺮد) . ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ روي ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎً دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر از ﭼﻮب ﮔﺮدو  اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺣﺎل آن ﮐﻪ اﻏﻠﺐ ﮐﺎﺳﻪ ، اﺳﺘﻌﺪاد ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺧﻮردﮔﯽ دارد  ﻫﺎي ﺳﻪ ﺗﺎر و ﻫﻤﮥ ﺻﻔﺤﻪ ﻫﺎي اﯾﻦ ﺳﺎز از ﺟﻨﺲ ﭼﻮب ﺗﻮت ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ  وﺟﻮد ﻣﻮاد اﺳﺘﺨﺮاﺟﯽ و ﻣﻌﺪﻧﯽ زﯾﺎد در ﺑﺎﻓﺖ ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ آن و ﻧﺰ اﺳﯿﺪي ﺑﻮدن ﭼﻮب ﺗﻮت ﻣﻮرﯾﺎﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﺑﻪ آن  دﯾﮏ ﻫﻢ ﻧﻤﯽ
  د ﺷﻮ.( -ﮥ 7 ﮔﻪ ﮔﺎه در آﺳﺘﺎﻧ  ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎزﻫﺎ دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ً ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻓﺼﻞ و آب و ﻫﻮا ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﯽ  ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ در ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﻮﺗﯽ آن ﻫﺎ ﻧﻘﺎﯾﺼﯽ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آورد و اﺻﻄﻼﺣﺎً ﺳﺎز در آن
                                    
 
1 .n ﺑ aphthalene ِ ﯾﺎ ﻫﯿﺪروﮐﺮ C ﻦ ﺳﭙﯿﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ 10H8 2. Aluminium phosphide 
 7
ﺪ » روزﻫﺎ  .« ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﻧ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ و اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ ﮔﺮﻣﺎﺳﺎز و ﺳﺮﻣﺎﺳﺎز و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن آن ﻫﺎ در آﺳﺘﺎﻧﮥ ﻓﺼﻮل ، در ﻣﺤﯿﻂ ﻧﮕﻬﺪاري ﺳﺎزﻫﺎ اﺳﺖ  ﻃﻮﻻﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز ﻓﺮاﺧﻮر دﻣﺎ و رﻃﻮﺑﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﮕﻬﺪاري ً ﭼﺮا ﮐﻪ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﯽ دد  . ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ در اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﺳﺎز ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﮔﺮ ، ﺷﻮد در اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮارد از دﺳﺘﮑﺎري ﮐﺮدن ﺳﺎز ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﮐﻨﯿﺪ و ﻣﺪﺗﯽ زﻣﺎن ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺗﺎ ﺳﺎز ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ آب دد و ﻫﻮاﯾﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﻋﺎدت ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﮥ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮ. 
 
ب-ز ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﮑﺎن ﺳﺎ (location) 
 8-  ﭘﺲ از اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺧﻄﺮات اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﯾﺮ ﭘﺎ ﻗﺮار  ! اﻓﺘﺎدن از روي ﻣﺒﻞ و ﺻﻨﺪﻟﯽ ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﺑﺮ روي ﺳﺎز ، ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﺎزﻫﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮاﺑﯿ ﺪ ﺪه روي زﻣﯿﻦ و ﯾﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﯾﺴﺘﺎده روي ﺻﻨﺪﻟﯽ ﯾﺎ ﻣﺒﻞ ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿ .   ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻪ ﺗﺎر اﯾﺴﺘﺎﻧﺪن آن ِ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮ روي ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص و در ﮐﻨﺞ دﯾﻮار و ﯾﺎ ﻗﺮار دادن آن در ﻗﻔﺴﻪ  ﻫﺎي ﮐﻤﺪ اﺳﺖ) ﺑﻪ وﯾﮋه ﮐﻤﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺨﺼﻮص اﯾﻦ ﮐﺎر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ.( -ر 9 از آوﯾﺰان ﮐﺮدن ﺳﺎز ﺑﺮ  ، وي دﯾﻮار و ﻗﺮار دادن آن ﺑﺮ روي ﺳﻄﻮح در ارﺗﻔﺎع ﺑﺎﻻ ﺑﺪون ﺣﺼﻮل اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻗﻼب ﯾﺎ ﻫﺮ وﺳﯿﻠﮥ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪة دﯾﮕﺮ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ . ﮔﻪ ﮔﺎه ﻣﻮاردي رخ داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻞ ﺑﻮدن ﻗﻼب ﯾﺎ آوﯾﺰ و ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺳﻄﺤﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز  ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺘﺎدن و ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺳﺎز و ، ﺑﺮ روي آن ﻗﺮار دارد ﺷﺪه اﺳﺖ   ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﺎز را ﺑﺮ روي ﻟﺒﮥ ﻣﯿﺰ ﯾﺎ ﭘﯿﺸﺨﻮان ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿﺪ. 10-   ﺷﻮﻓﺎژ و ﻫﺮ وﺳﯿﻠﮥ ﮔﺮﻣﺎﺳﺎز دﯾﮕﺮي ، ﺷﻮﻣﯿﻨﻪ ، از ﻗﺮار دادن ﺳﺎز در اﻃﺮاف ﺑﺨﺎري ﭘﺮﻫﯿﺰ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ؛ ﭼﺮا ﮐﻪ ﮔﺮﻣﺎي زﯾﺎد و ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻮرد ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎزﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺟﻨﺲ ﭼﻮب دﺳﺘﻪ و ﺻﻔﺤﮥ آن ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻠﺸﺎن ﺷﻮد.ﻞ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑ  ﻫﺎ ﻣﯽ ﺪ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎﺑﯿﺪن دﺳﺘﻪ و ﺻﻔﺤﻪ و ﺣﺘﯽ ﮔﺎه ﺑﺎزﺷﺪن ﺗﺮﮐﻪ ﻫﺎ از ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻨ. 
 8
11-  در ﻫﻨﮕﺎم آوﯾﺨﺘﻦ ﺳﺎز از ﻗﺴﻤﺖ ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﻼب و ﻫﺮ آوﯾﺰ دﯾﮕﺮي از ﻣﺤﮑﻢ ﺑﻮدن ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ در ﻣﺤﻞ ﺧﻮد اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ . ﮔﺎه ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻣﺎ و ﮔﺮم ﺷﺪن   اﻧﺪك رﻃﻮﺑﺘﯽ ، ﻣﺤﯿﻂ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﯿﻌﯽ در ﭼﻮب)ﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺎﯾﮥ ﮔﻮﺷﯽ و ﺳﺮ ﭘﻨﺠ ( وﺟﻮد دارد از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ و ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ از دﺳﺖ دادن رﻃﻮﺑﺖ رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺷﻞ ﺷﺪه و از ﺟﺎي ﺧﻮد ﺑﯿﺮون ﻣﯽ زﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺟﺪا ﺷﺪن ﺳﺎز از ﻗﻼب و اﻓﺘﺎدن آن ﻣﯽ ﺷﻮد. -ﺖ 12 ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز را ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺗﮑﯿﻪ ﻣﯽ دﻫﯿﺪ دﻗ  ﺳﺮاﻣﯿﮏ ، ﮐﻨﯿﺪ ﺳﺎز ﺑﺮ روي ﮐﺎﺷﯽ ﯾﺎ ﻫﺮ ﮐﻒ ﭘﻮش ﺳﺨﺖ و زﺑﺮ دﯾﮕﺮي ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد ﺗﺎ رﻧﮓ ﮐﺎﺳﻪ دﭼﺎر ﺧﺮاﺷﯿﺪﮔﯽ و آﺳﯿﺐ ﻧﮕﺮدد . ﺗﺮﺟﯿﺤﺎً ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎز را روي زﯾﺮاﻧﺪازي ﻧﺮم ﯾﺎ ﭘﺎﯾﮥ ﺳﺎز ﻗﺮار داده و از ﺗﻌﺎدل ﺳﺎز در ﺣﺎﻟﺖ اﯾﺴﺘﺎده اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ. 13-  ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻋﻨﻮان ﺳﺎز را در دﺳﺘﺮس ﮐﻮدﮐﺎن و اﻓﺮاد ﻧﺎآﮔﺎه و ﻧﺎﺷﯽ ﻧﮕﻪ ﻧﺪارﯾﺪ و ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﺳﺎز ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺮاد ﺣﺘﻤﺎً ﺧﻮدﺗﺎن ﺷﺨﺼﺎً ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ و اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت ﺧﻮد اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ. 14-  ﺑﺮاي ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺳﺎز آن را درون ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﯾﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﻗﺮار دﻫﯿﺪ ﻧ ﮐﻪ داﺧﻞ آن ﻫﺎ اﺳﻔﻨﺠﯽ و  ﺮم اﺳﺖ و ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر از ﮐﯿﺴﻪ ﻫﺎي ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ و ﮔﻮﻧﯽ !ﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﻨﯿ. 15-  ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺳﺎز ﺗﻮﺳﻂ اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ آن را در ﺻﻨﺪوق ﻋﻘﺐ ﻗﺮار  ﺑﻪ ﺳﺎز ، ﻧﺪﻫﯿﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ ﺑﻌﻀﺎً ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺿﺮﺑﻪ وارد ﺷﺪن ﺑﻪ ﺻﻨﺪوق ﻋﻘﺐ در ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺿﺮﺑﮥ ﺷﺪﯾﺪي وارد ﺷﺪه و ﺣﺘﯽ ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﺎزﻫﺎي ﺑﺎار زش و ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻪ اﻧﺪ . ﺳﺎز را در داﺧﻞ ﺧﻮدرو ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﻗﺮار دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﺪ ﻫﺎي ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ و ﺗﺮﻣﺰﻫﺎي ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﮑﻨ. 16-  ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻤﻞ ﺳﺎزﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ دﻗﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ از ﺳﭙﺮدن ﺳﺎز ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﺣﻤﻞ ﺑﺎر و ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﺎز در ﮐﻨﺎر دﯾ ﮕﺮ وﺳﺎﯾﻞ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد و ﺣﺘﯽ اﻟﻤﻘﺪور ﺳﺎز را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺴﺎﻓﺮان ﺑﺒﺮﯾﺪ ﺗﺎ ﺳﺎز در ﻻﺑﻪ ﺪ ﻻي ﺑﺎرﻫﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﺸﻮد و آﺳﯿﺐ ﻧﺒﯿﻨ. 17-  ﺟﻬﺖ ارﺳﺎل ﺳﺎز ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎي دﯾﮕﺮ از ﺑﺎرﺑﺮي و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺣﻤﻞ ﺑﺎر و ﻧﯿﺰ ﭘﺴﺖ  ﻣﻮﺟﺐ آﺳﯿﺐ دﯾﺪن ﺳﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻃﺮﯾ ً ﭼﺮا ﮐﻪ اﮐﺜﺮا ، اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮد ﺣﻤﻞ ،ﻖ
 9
ﺷﺨﺼﯽ آن و ﯾﺎ ﺳﭙﺮدن آن ﺑﻪ اﻓﺮادي اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺮاﻗﺐ ﺳﺎز ﺑﺎﺷﻨﺪ . در ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﺎرﺑﺮي ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣﺠﻢ ﺑﺎﻻي ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﺎز ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﺑﺸﮑﻨﺪ. 18-  ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﻮر از ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﺎده ﺳﺎز را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺪن ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﯽ ﻗﺮار ﻧﺪﻫﯿﺪ و آن را ﻋﻤﻮد ﺑﺎ ﺑﺪ ﺪ ن ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﯿ . ﺑﺴﯿﺎر دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺒﻮر  اﻣﺎ ، ﻓﺮد از ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻋﺒﻮر ﮐﺮده ، از ﺧﯿﺎﺑﺎن ﭼﻮن ﺳﺎز ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﻘﯽ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ د ، ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺳﺎز ﺑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﮐﻪ از ﭘﺸﺖ ﻣﯽ آﻣﺪه اﺳﺖ ﺑﺮﺧﻮر ه ﮐﺮد  و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻪ اﺳﺖ. - ﺒ 19 ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻤﻞ ﺳﺎز ﺗﻮﺳﻂ ﮐﺎور ﯾﺎ ﺟﻌ  آن ﻫﺎ ِ ﻪ، از ﺳﻼﻣﺖ دﺳﺘﻪ و ﺑﻨﺪ رودوﺷﯽ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ در اﺛﺮ ﭘﺎره ﺷﺪن ﺑﻨﺪ ﮐﺎور و در رﻓﺘﻦ دﺳﺘﮥ ﻧﮕﻬﺪارﻧﺪة ﺟﻌﺒﻪ و  . .. ﺳﺎز ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻧﺸﻮد. 
 
ج- ﯽ ﻧﮕﻬﺪاري ﺑﺮ اﺳﺎس ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻧﻮازﻧﺪﮔ (hand position) 
 -ﺳ 20 ﭘﺲ از ﻧﻮاﺧﺘﻦ دﯾ ﺎز ﮐﻮك آن را از ﮐﻮك ﻫﺎي ﺑﺎﻻي  ﺎﭘﺎزون ﻣﺎﻧﻨﺪ دو( C)  ﯾﺎ ﺳﯽ (B)  ﺑﻪ ﮐﻮك ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻻ( ﺪ A) اﻧﺘﻘﺎل دﻫﯿ . اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ اﻧﺪازة دﻫﻨﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر )ر ﻋﺮض ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎ (  ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﺰرگ ﮐﻤﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ ، ﯾﻌﻨﯽ در ﺳﺎزﻫﺎي ﮐﺎﺳﻪ ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺖ و ﻫﺮﭼﻪ ر ُ  دﻫﻨﮥ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ا ﻓﺖ ﺻﻔﺤﻪ و ﻧﺸﺴﺖ ﯾﺎ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ آن ﻗﺮار دارد .ا ﻟﺒﺘﻪ در اﯾﻦ اﻣﺮ ﻋﻮاﻣﻞ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ و ، ﺟﻨﺲ ﭼﻮب آن ﻧﯿﺰ دﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ ﺷﺮط اﺣﺘﯿﺎط آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﻫﻤﮥ ﺳﺎزﻫﺎ ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد. ﺳﻪ ﺗﺎرﻫﺎي ﮐ ﺳﯽ   در ﮐﻮك ً ﺎﺳﻪ ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻌﻤﻮﻻ و ﺳﯽ ﺑﻤﻞ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺻ از ﺪادﻫﯽ را دارﻧﺪ و در ﺻﻮرت اﺳﺘﻔﺎده   ﺳﺎز در ﮐﻮك ﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪدو  ﯾﺎ ﺑﻌﻀﺎً رِ (D)  ﮐﻮك ﺳﺎز را ﺑﻪ ﺳﯽ ﺑﻤﻞ ﯾﺎ ﻻ ﺪ ﻧﺰول دﻫﯿ. 
 10
   ﺑﻪ دﻟﯿﻞ داﺷﺘﻦ دﻫﻨﮥ ﺑﺰرگ و ﺑﺎ ً ﺳﺎزﻫﺎي ﮐﺎﺳﻪ ﺑﺰرگ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ و ﺟﻨﺲ ﺻﻔﺤﮥ ﺷﺎن  ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻓﺸﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﺳﯿﻢ و ﺧﺮك ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﮔﺮ ﺳﺎز در ﮐﻮك ﻻ  وﺳﯽ ﺑ ر ﻤﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺻﺪادﻫﯽ د ا دار. از اﯾﻦ رو ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎزﻫﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﭘﺲ از ﻫﺮ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده  در ، ﺳﺎزﻫﺎي داراي دﺳﺘﮥ  45) ﮐﻮﺗﺎه ﺮ 46 اﻟﯽ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘ ( ﮐﻮك آن ﻫﺎ را ﺑﻪﻻ  و در ﺳﺎزﻫﺎي 48) دﺳﺘﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺮ 49 اﻟﯽ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘ ( ﮐﻮك ﺳﺎز را ﺑﻪ ﺪ (G) ﺳﻞ اﻧﺘﻘﺎل دﻫﯿ . اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮارد ذﮐﺮ ﺷﺪه درﺑﺎرة ﮐﻮك اﺳﺘﺜﻨﺎﭘ ﺖ ، ﺬﯾﺮ اﺳ اﻣﺎ درﺑﺎرة اﮐﺜﺮ ﺳﺎزﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ دﻫﻨﻪ و ﻗﺎﻟﺐ و ﯾﺎ ﻃﻮل دﺳﺘﻪ اي ﺻﺪق ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. 21-  ﺑﺎﻋﺚ آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻣﯽ ﺷﻮد ً ﯾﮑﯽ از ﻣﻮارد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﻨﺠﻪ ﮔﺬاري دﺳﺖ ﭼﭗ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮازﻧﺪه اﺳﺖ . ﺑﺮاي ﭘﻨﺠﻪ ﮔﺬاري دﺳﺖ ﭼﭗ ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎً ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﺧﻦ  ﻫﺎي دﺳﺘﺘﺎن را ﮐﺎﻣﻼً ﮐﻮﺗﺎه ﮐﺮده و از ﻧﺮﻣﯽ ﻧﻮك ﺳﺮاﻧﮕﺸﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺳﻪ ﺗﺎر ﻧﻮازي اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ و از ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺎﺧﻦ ﺑﻪ روي دﺳﺘﻪ در ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺮاﺷﯿﺪن و اﯾﺠﺎد ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ دﺳﺘﻪ در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﺪ . اﯾﻦ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ ﻫﺎ و ﺧﺮاش ﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﺗﺎر ، ﻣﻮﺟﺐ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻓﺮورﻓﺘﻦ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازة ﺳﯿﻢ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮥ ﺳﺎز ﻧﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻧﺪﮐﯽ ﺧﺎرج ( false)  ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﺎه ﺣﺘﯽ ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ و ﯾﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺳﯿﻢ ﺑﺎ اﻧﺪﮐﯽ ﺻﺪاي ﮔِﺰ ﻧﻮاﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در ﻧﺤﻮة ﭘﻨﺠ  ﭼﺮا ، ﻪ ﮔﺬاري ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮازﻧﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﻮع ﭘﻨﺠﻪ ﮔﺬاري ﻋﺎدت ﮐﺮده و ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮاي ﺷﺨﺺ ﮐﺎر ﺑﺴﯿﺎر دﺷﻮاري اﺳﺖ .  اﺑﺪاﻋﯽ ﺟﺪﯾﺪ ِ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﺳﻪ ﺗﺎر ﻧﻮازي ﮐﻪ در ﭼﻨﺪ دﻫﮥ اﺧﯿﺮ رواج ﯾﺎﻓﺘﻪ و از ﻓﻨﻮن ﮐﻬﻦ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻧﻮازي ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ اﯾﻦ اﻣ   ﭼﺮا ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻧﻮاﺧﺘﻦ ، ﺮ ﻧﻤﻮد ﺑﯿﺸﺘﺮي ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازة ﺗﮏ ﺳﯿﻢ و ﯾﺎ وﯾﺒﺮه  ﻫﺎي( ﺖ vibrate) ﻣﻔﺮط و ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺑﺪﯾﻦ اﻣﺮ داﻣﻦ زده اﺳ . ﭘﻨﺠﻪ ﮔﺬاري  ﺑﻠﮑﻪ ، ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﺮاﻧﮕﺸﺘﺎن دﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻋﻤﻮد ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ اﻧﺪﮐﯽ زاوﯾﻪ داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﺧﻮ ﺪ اﺑﯿﺪه ﺑﺎﺷﻨ  ﺗﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﻧﺮﻣﯽ ﻧﻮك اﻧﮕﺸﺘﺎن ﺑﺮ روي دﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ.. 
 11
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎز اﺳﺖ و ﻫﺪف اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از آﺳﯿﺐ ﻫﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﺳﺎز ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد .  روي دﺳﺘﻪ اﯾﻦ ِ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺮاﺷﯿﺪن ً ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﻘﺺ را ﺑﺮﻃﺮف ﮐﺮد وﻟﯽ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﺻﻮرﺗﯽ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ ﮐ ﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﺎز از  در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ، ﺿﺨﺎﻣﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻮد . ﺿﻤﻦ آن ﮐﻪ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ و ﺧﺮاش ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه اي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮي را از ﻣﯿﺎن ﺑﺒﺮد. -ﭘ 22 ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﭘﺲ از ﻫﺮ ﺑﺎر اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎز، آن را ﺑﺎ دﺳﺘﻤﺎل ﺗﻤﯿﺰي  ﺎك ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ از اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﺟﺮم و ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر روي ﺳﺎز ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺷﻮد . اﯾﻦ ﺟﺮم ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از  . ﭘﺮده و رﻧﮓ ﺳﺎز ﻟﻄﻤﻪ وارد ﻧﻤﺎﯾﺪ ، ق دﺳﺖ ﻧﻮازﻧﺪه اﯾﺠﺎد ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ّ ﺗﻌﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ  ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ روي رﻧﮓ ﺳﺎز و ﺳﯿﻢ ﻫﺎي آن ﺗﺄﺛﯿﺮ ، آن ﮐﻪ ﻋﺮق دﺳﺖ ﺣﺎﻟﺘﯽ اﺳﯿﺪي دارد ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺑﺎﻋﺚ آﺳ د ﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎز ﮔﺮد . در ﻣﻮاردي ﻧﯿﺰ ﭘﯿﺶ آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺮق دﺳﺖ ﻧﻮازﻧﺪه ﺑﺎﻋﺚ اﮐﺴﯿﺪه ﺷﺪن ﺳﯿﻢ و اﯾﺠﺎد آﺳﯿﺐ در ﻗﺴ ﻤﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﯿﻢ  ، روي ﺧﺮك و ﮔﺮه ﺳﯿﻢ روي ﺻﻔﺤﻪ و ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﺷﺪه و ﺑﻪ زﻧﮓ ﺳﺎز ﻧﯿﺰ آﺳﯿﺐ ﺟﺪي رﺳﺎﻧﺪه ﺖ اﺳ . 23-  ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ از ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﺎﺧﻦ ﺑﻪ روي ﺤ ﺻﻔ ﮥ ﺳﺎز ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻀﺮاب ﺧﻮر ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﺪ. اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﻣﻮﺟﺐ زﺧﻤﯽ ﺷﺪن ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎﯾﯽ از ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻣﯽ ﺪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﻣﻀﺮاب ﺧﻮردن ﻗﺮار دارﻧ . در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي ﺻﻔﺤﻪ در ِ اﺛﺮ ﺿﺮﺑﻪ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻧﺎﺧﻦ ﻧﻮازﻧﺪه در آن ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ زﺧﻤﯽ ﺷﺪه و رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﻻك روي آن  از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ و ﺣﺘﯽ ﻪ در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎﺳﺘ  ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻣﯽ دد ﮔﺮ . اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﻪ ﺗﺎرﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺤﻮة اﺷﺘﺒﺎه ﺳﺎﺧﺖ و ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﻓﻀﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ﻣﻀﺮاب ﺧﻮر ) ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﻻزم ﻣﯿﺎن ﺳﯿﻢ و ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر (ﺤ و ﺑﻪ واﺳﻄﮥ ﻓﺎﺻﻠﮥ ﮐﻢ ﺳﯿﻢ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﻔ ﻪ، ﻪ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ دﭼﺎر ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺴﺄﻟ ﻣﯽ اي   ﮔﺮ دﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﺎه ﺑﺎ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺧﺮك  اﯾﻦ ﻧﻘﯿﺼﻪ ﺣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﮔﺎه ﻧﯿﺰ ﭼﺎره اي ﺑﺮاي آن وﺟﻮد ﻧﺪارد. 
 12
24-  ﮔﺎه دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ دادن وﯾﺒﺮة ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ روي دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻣﻮﺟﺐ آﺳﯿﺐ دﯾﺪﮔﯽ آن ﺷﺪه اﺳﺖ . و ﺣﺘﯽ ﺷﯿﻮه اي وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻪ ارﺗﻌﺎش درآوردن ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ  ﺗﺎر ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻫﺎي ﭘﺎﯾﻪ و ﯾﺎ ﻋﻀﻠﮥ اﻧﺘﻬﺎي ﻣﯽ    در ﺻﺪاي ﺳﺎز اﯾﺠﺎد وﯾﺒﺮه ، ﺷﺴﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ ﺧﺎص ﺗﺎر اﺳﺖ و ﺑﺮاي ﺳﻪ ﺗﺎر ﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧ ﺧﻄ ﺪ ﺮﻧﺎك ﺑﺎﺷ  ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺻﻔﺤﮥ ، ﺳﺎز ﺑﺮ اﺛﺮ اﯾﻦ ﻣﯽ ﻋﻤﻞ دﭼﺎر آﺳﯿﺐ ﻣﯽ ﮔﺮدد و در آن ﺗﺮك ﻫﺎي رﯾﺰي اﯾﺠﺎد د ﺷﻮ.  ﺮ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻧﻮازﻧﺪه از ﺗﺒﺤ ) ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا اﺳﺖ ، ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ ﺷﯿﻮة ﻣﺮﺣﻮم اﺳﺘﺎد ﻋﺒﺎدي.( وﯾﺒﺮه ﻫﺎي ﻋﺮﺿﯽ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر آن ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻓﺮاﻃﯽ ﻧﯿﺰ در ﺧﺮاش ﺑﺮداﺷﺘﻦ دﺳﺘﮥ ﺳﺎز ﺑﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ . ﺣﺘﯽ اﻟﻤﻘﺪور از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﺷﯿﻮة ﻧﻮاﺧﺘﻦ ﻗﺪﻣﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﻤ اﯾﻢ ، اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد ﺘﺮ ﺷﺎﻫﺪ آن ﺑﻮده  . رواﺗﺮﯾﻦ وﯾﺒﺮه ﺑﺮ روي ﺳﻪ ﺗﺎر وﯾﺒﺮة ﻃﻮﻟﯽ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮥ ﺳﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﯿﻮة ﻧﻮاﺧﺘﻦ اﺳﺘﺎد ﻫﺮﻣﺰي ﺑﺴﯿﺎر دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﯿﭻ آﺳﯿﺒﯽ ﺑﻪ ﺳﺎز وارد ﻧﻤﯽ ﺳﺎزد . آﺳﯿﺐ وﯾﺒﺮه ﻫﺎي   روي دﺳﺘﮥ ﺗﺎر را ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان ً ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ، ﻋﺮﺿﯽ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮥ ﺗﺎر ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ ﺳﺎق ﺷﺘ ﺖ ﺮ ﻣﯽ ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺮاش ﺑﺮداﺷﺘﻦ آن ﮐﻤﺘﺮ از دﺳﺘﮥ ﭼﻮﺑﯽ ﺳﻪ ﺗﺎر اﺳ) . اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎن ﮔﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﺳﺎزﻫﺎي ﻏﺮﺑﯽ ﭼﻘﺪر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ.( 25-  ﺑﺮ ﻧﻮازﻧﺪه ﻓﺮض اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از ﻧﻮاﺧﺘﻦ ﺳﺎز دﺳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺸﻮﯾﺪ ﺗﺎ از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﺮ ﺳ ﮔﻮﻧﻪ ﭼﺮﺑﯽ و ﻟﮑﯽ ﺑﺮ روي دﺳﺘﮥ ﺪ ﺎز ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨ . اﻧﺒﺎﺷﺖ اﯾﻦ ﭼﺮﺑﯽ  ﻫﺎ و آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر آﺳﯿﺐ ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ و ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺟﺐ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﭘﺮده ﻫﺎ زودﺗﺮ ﭘﺎره و ﺧﺮاب ﺷﻮﻧﺪ . ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﺷﺴﺘﻦ دﺳﺖ ﻫﺎ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﺳﺎز زدن از آﻟﻮدﮔﯽ دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر و ﻧﯿﺰ آﻟﻮدﮔﯽ و ﭘﺎرﮔﯽ زو د ﻫﻨﮕﺎم ﭘﺮده ﻫﺎي ﺳﺎز ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد .يِ ﺿﻤﻨﺎً ﻻزم اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺑﺎر ﻗﺒﻞ از ﭘﺮده ﺑﻨﺪ  ﺳﺎز ﺳﻪ ﺻﻔﺤﻪ و دﺳﺘﮥ    ﺗﺎر را ﺑﺎ ﭘﺎرﭼﻪ اي ﻧﯿﻤﻪ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮب ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮد ﺗﺎ اﯾﻦ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ و ﺪ دﺳﺘﮥ ﺳﺎز اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﯿﺪا ﻧﮑﻨﻨ. 
 
 13
د-ﺪ  ﻧﮕﻬ اري ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﻤﯿﺮ و ﻣﺮﻣ ر ﺖ ﺳﻪ ﺗﺎ (reparation) 
 26-  از ﺿﺮﺑﻪ زدن ﺳﻬﻮي ﻞ ، و ﯾﺎ ﻋﻤﺪي ﺑﻪ ﺳﺎز ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﮑ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي  ﭼﺮا ﮐﻪ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺳﺎز ﺑﺴﯿﺎر ﻇﺮﯾﻔﯽ اﺳﺖ و ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮﯾﻦ ﺿﺮﺑﺎت ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ، ﮐﻨﯿﺪ اﯾﺠﺎد ﺗﺮك ﻫﺎي رﯾﺰ در ﻗﺴﻤﺖ ﮐﺎﺳﻪ و ﺻﻔﺤﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪن ﺗﺮك ﻫﺎ و ﻧﯿﺰ ﻋﻤﯿﻖ ﺗﺮ  ﺷﺪﻧﺸﺎن در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻮﺟﺐ اﯾﺠﺎد ﻧﻘﺺ ﻫﺎي ﺟﺪي در ﺳﺎز ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ. 27-  ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر را ﺑﻪ ﻃﺮف داﺧﻞ ﻓﺸﺎر ﻧﺪﻫﯿﺪ و دﯾﮕﺮان را از اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻪ ﻃﻮر اﮐﯿﺪ ﺑﺎزدارﯾﺪ . اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻟﻄﻤﺎت ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ . ﮔﺎه اﻓﺮاد ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﺿﺨﺎﻣﺖ و اﯾﺴﺘﺎﯾﯽ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎز، آن را ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻓﺸﺎر ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺻﻔﺤﻪ و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺻﺪاي آن ﺷﺪه اﺳﺖ . و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎارزش ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﺑﯽ دﻗﺘﯽ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ اﻧﺪ و اﯾﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺿﺮرﻫﺎي ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي ﺑﻪ ﻫﻤﺮا ﺖ ه داﺷﺘﻪ اﺳ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﺟﺰء ﺳﻪ ﺗﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ر ِ ﺻﺪاي آن و ﻣﻌﺮ ف ﺟﻨﺲ و ﻧ ﺳ ﮓ ﺻﻮﺗﯽ و ﺷﯿﻮة ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺗﻮﺳﻂ  ﺎزﻧﺪة آن  ﺑﻪ واﻗﻊ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﻫﻮﯾﺖ اﯾﻦ ﺳﺎز اﺳﺖ و ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮي در ، اﺳﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﻫﻮﯾﺖ ﺻﻮﺗﯽ آن را دﮔﺮﮔﻮن ﻣﯽ ﺳﺎزد . 28-  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺗﯽ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪ ﭘﯿﺸﯿﻦ آﻣﺪ و ﻋﻠﻢ ﺑﺮ اﯾﻦ ﮐﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ و  ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﺗﺎ از ﺟﺰﺋﯿﺎت و ﺷﺮاﯾﻂ ، اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮﯾﻦ رﮐﻦ ﺻﺪادﻫﯽ ﺳﺎز ﺳﻪ ﺗﺎر اﺳﺖ ﺑﻪ وﯾﮋه ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﻣﻌﺮوف اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮑﺮد ا ، ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎز ه  ، ﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﺾ  ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﮐﺮدن ﺳﻮ ، اﯾﺠﺎد ﺳﻮراخ ﺟﺪﯾﺪ ، ﺗﺮاش راخ ﻫﺎ و ﺣﺘﯽ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺧﺮك ﺳﺎز ﻣﺒﺎدرت ﻧﻮرزﯾﺪ. ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺎي ﺗﺄﺳﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧ ﻧﻮ ﯽ از ا زﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم آﮔﺎﻫﯽ و ﺗﺸﺨﯿﺺ درﺳﺖ و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﺧﺎص ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎزﻫﺎ  ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ
 14
ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﻨﺎم ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺣﺎل و ﻫﻮاي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺟﻨﺲ  ، ﺻﻮﺗﯽ ﺑﺨﺼﻮص آن ﻫﺎ ﺻﻔﺤﮥ اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﺎارزش را ﺗﻌﻮﯾﺾ ﮐﺮده و ﺳﺎز را  از ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﮥ ﺧﻮد ﺧﺎرج ﮐﺮده اﻧﺪ و ﺑﻪ واﻗﻊ ﻫﻮﯾﺖ آن ﺳﺎز ﺑﺨﺼﻮص را از ﺑﯿﻦ ﺑﺮده اﻧﺪ .در اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﺗﻔﮑﺮ و ﺳﻠﯿﻘﮥ ﺳﺎزﻧﺪة ﺳﻪ ﺗﺎر اﺳﺖ ﮐﻪ   واﻗﻊ ﺗ ، ﻣﺒﻨﺎي ارزش ﮔﺬاري ﺳﺎز اﺳﺖ ﭼﺮا ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺎزي ﺑﺮ اﺳﺎس  ﻔﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ اي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑ ِ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻧﺪة آن ﺳﺎز در ﭘﺲ آن ﺳﺎز داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و اﯾﻦ اﻣﺮ  ﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ اﻣﺮي ﺗﺼﺎدﻓﯽ و ﺑﺮ ﺣﺴﺐ اﺗﻔﺎق ﺖ ﻧﯿﺴ . ﻫﺮ ﺳﺎزﻧﺪه اي از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺟﻨﺲ ﺻﺪاﯾﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﮐﻪ ر ﻗﻄﻌﺎً ﻣﻌﺮف ﻧﻮع و ﺷﯿﻮة آن ﺳﻪ ﺗﺎ  از ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎز ﮔﺮﻓﺘﻪ ، ﺳﺎز اﺳﺖ و اﯾﺠﺎد ﮐﺮ ﺖ ده اﺳ.   ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻧﺤﻮة ﺳﻮراخ ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ و ، ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺻﻔﺤﻪ ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﺮاش ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺧﺮك ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺤﻮي ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﻤﮑﻦ ﺣﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ  ( ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ و دد از دﺳﺖ رﻓﺘﻦ ﺟﻨﺲ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﺪاي ﺳﺎز در اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ﻣﯽ ﮔﺮ . ﺣﺘﯽ در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﺎارزش دﭼﺎر ﻓ ﺮورﻓﺘﮕﯽ ﯾﺎ ﺗﺮك ﺷﺪه ﺖ اﺳ  ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز را ﺑﻪ ﮐﺎرﺷﻨﺎس اﯾﻦ ﮐﺎر ﻧﺸﺎن ﻧﺪاده اﯾﺪ و از ﻣﺨﺘﺼﺎت و ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺳﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﺳﻪ ﺗﺎر آﮔﺎه ﻧﺸﺪه اﯾﺪ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ دﺳﺘﮑﺎري ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮي روي ﺳﺎز اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﯿﺪ. ﻧﮑﺘﻪ آن ﮐﻪ ﻫﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻪ ﺗﺎر را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﮥ ﮐﺎرﺷﻨﺎ س اﯾﻦ ﻓﻦ ﭼ ﻧﯿﺴﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺪ ﻨﯿﻦ ﮐﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭘﺲ از ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﻪ اﻓﺮادي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﺎﻓﯽ از ر ﺳﻪ ﺗﺎ  رﻧﮓ ، ﺟﻨﺲ ، ﺳﺎزي و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﻮﺗﯽ ﺳﻪ ﺗﺎر را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨ ﺪ و از ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮐﺎﻣﻼً آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ اﯾﻦ ﻓﻦ اﻓﺰون ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ در ﺳﺎﺧ  آﮔﺎﻫﯽ اي ﮐﺎﻣﻞ از ، ﺳﻪ ﺗﺎر ﺗﺎرﯾﺨﭽﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺳﺎزي و ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪ و ﭼﻮن اﯾﻦ ﻓﻦ در ﮔﺬﺷﺘﻪ دارﻧﺪ و ﺑﻬﺘﺮ از ﻋﻬﺪة اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آﻣﺪ. 29-   ﺳﺎز را در ﮐﻮك ﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ ، ﮔﺎه اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ اﻗﺘﻀﺎي ﻗﻄﻌﮥ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻻ ﮐﻮك ﮐﺮده و ﺑﺮ اﺛﺮ ﻣﻀﺮاب ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺧﺮك ﺳﺎز از ﺟﺎي ﺧ ﻮد ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده و ﮐﻮك ﺳﺎز ﻣﺪام ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮد . در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ از ﭼﺴﺐ ﻫﺎي ﻗﻮي
 15
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺴﺐ ﻗﻄﺮه
  ﺪ اي و ﺣﺘﯽ ﭼﺴﺐ ﭼﻮب و آﻫﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﻨﯿ . ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺧﺮك ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮ روي ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺴﺒﯿﺪه و ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد ﺑﺮاي ﺟﺪاﮐﺮدن آن اﺣﺘﻤﺎل ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﯾﺎ ﮐﻨﺪه ﺷﺪن ﻗﺴﻤﺘﯽ  از ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎي ﺧﺮك ﺑﻪ آن ﭼﺴﺒﯿﺪه وﺟﻮد دارد ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ در ﺻﺪاي ﺳﺎز ﻧﯿﺰ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻨﻔﯽ ﻣﯽ ﮔﺬارد . ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدن ﺧﺮك در ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ از ﻣﻘﺪاري آب ﻗﻨﺪ  . در ﺣﺪي ﮐﻪ ﺧﺮك را ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﺪ ، ﻏﻠﯿﻆ ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ -ﻪ 30 ﺑﺮاي اﺿﺎﻓ  ﮐﺮدن ﺷﯿﺎر ﺟﻬﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﯿﻢ روي ﺧﺮك ﯾﺎ ﺷﯿﻄﺎﻧﮏ از ﺗﯿﻎ ﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎزك و ﺗﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ و در اﺟﺮاي اﯾﻦ ﻋﻤﻞ دﻗﺖ ﻻزم ﻣﺒﺬول دارﯾﺪ و در ﻫﻨﮕﺎم ﺷﯿﺎر اﻧﺪاﺧﺘﻦ از ﻓﺸﺎر آوردن ﺑﻪ ﺗﯿﻐﮥ ﺧﺮك ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﮥ ﺳﺎز ﻓﺸﺎر وارد ﻧﺸﻮد. -ﺳﺎ 31 در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ زه دور ﮐﺎﺳﻪ از   ﺟﻬﺖ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن آن ﻧﻬﺎﯾﺖ دﻗﺖ را ، ز ﺟﺪا ﺷﺪ ﻟﺤﺎظ ﮐﻨﯿﺪ و از ﮐﻨﺪن و دور اﻧﺪاﺧﺘﻦ آن ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ. 32-  ﺑﺮاي ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ، اﮔﺮ ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﺳﺎز ﺑﺮ اﺛﺮ ﻓﺸﺎر زﯾﺎد در ﺣﺎل ﺟﺪاﺷﺪن از ﮐﺎﺳﻪ ﺑﻮد ﺳﺎز را ﻧﺰد ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮده و ﯾﺎ در ﺻﻮرﺗ ﻣﯽ ، ﻣﺠﺪد آن ﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدﺗﺎن اﯾﻦ ﮐﺎر را اﻧﺠﺎم   دﻫﯿﺪ ﺳﺎز را از  ﮐﻮك ﺧﺎرج ﮐﺮده ﺗﺎ ﻓﺸﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺸﺶ ﺳﯿﻢ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ و ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﭼﺴﺐ ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص اﯾﻦ ﮐﺎر، آن را در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺗﺜﺒﯿﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ . ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﯾﻦ ﮐﺎر ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﮐﻨﺪه ﺷﻮد و ﺟﻬﺖ 2 اﯾﺠﺎد اﺳﺘﺤﮑﺎم ﯾﮏ ﻋﺪد ﭘﯿﻢ ﭼﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ  3 ﯾﺎ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺑﺮ روي ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﺟﺎﮔﺬاري ﮐﻨﯿﺪ. ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ از اﺟﺰاء ﺳﺎز از ﺟﻤﻠﻪ زﯾﻨﺖ ﻫﺎي آن در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﻤﻊ آوري و ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ .  اﺟﺰاي ً از اﯾﻦ رو در ﻫﺮ ﺻﻮرت اﮔﺮ اﺣﯿﺎﻧﺎ  آن ﻫﺎ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ دﺳﺖ ﺳﺎزﺳﺎز ﺑﺴﭙﺎرﯾﺪ ﺗﺎ آن ﻫﺎ را د ، ﺳﺎز از آن ﺟﺪا ﺷﺪﻧﺪ ر ﺟﺎي ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ و از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ دور اﻧﺪاﺧﺘﻦ آن ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ .ء ، از ﺟﻤﻠﮥ اﯾﻦ اﺟﺰا زه .  زﯾﻨﺖ ﻫﺎي ﻧﻮك ﺳﺮﭘﻨﺠﻪ و ، اﺷﮏ زﯾﺮ ﮐﺎﺳﻪ ، دور ﮐﺎﺳﻪ ..ﺪ ﻫﺴﺘﻨ. 
 16
33-  از ﭘﺎك ﮐﺮدن ﺳﺎز ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﻗﺴﻤﺖ ﮐﺎﺳﻪ و ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ دﺳﺘﻤﺎل ﺧﯿﺲ و زﺑﺮ ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐ ﺘ  از دﺳ ً ﺎر ﺗﺮﺟﯿﺤﺎ ﻤﺎﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﻧﺪﮐﯽ ﻣﺮﻃﻮب و ﺪ . ﻟﻄﯿﻒ و ﻧﺮم ﺑﺎﺷ ً ﮐﺎﻣﻼ 34-  ﮔﺎه ﭘﺲ از ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﺮاده ﻫﺎﯾﯽ در داﺧﻞ ﮐﺎﺳﮥ ﺳﺎز ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮاش ﺻﻔﺤﻪ و ﺳﻮراخ ﮐﺎري آن ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﺎز رﯾﺨﺘﻪ اﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﮑﺎن ﺧﻮردن ﺳﺎز ﺻﺪاي ﻧﺎﻫﻨﺠﺎر و ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﮐﺮ ﺑﺮاي ﺧﺎرج  دن آن ﻫﺎ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ ﺳﺎز را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻧﮕﻬﺪارﯾﺪ ﮐﻪ ﺲ ﺻﻔﺤﻪ رو ﺑﻪ زﻣﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﺳﭙ  ﺳﺎز را  و ﺑﺮاي ، ﺗﮑﺎن داده و ﺑﺎ ﺣﺮﮐﺖ دادن آن ﺑﻪ ﻃﺮﻓﯿﻦ ﺑﺮاده ﻫﺎ را ﮐﻢ ﮐﻢ از آن ﺧﺎرج ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ اﯾﻦ ﮐﺎر از ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﯿﺮي وﺳﺎﯾﻞ ﻣﮑﻨﺪه اي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺎرو ﯽ ﺑﺮﻗ  و. ..ﺑﺎ و ﯾﺎ دﻣﯿﺪن  د ﺷﺪﯾﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻤﭙﺮﺳﻮر و . ..ﺪ ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿ .د ﮥ  ﻣﯿﻠﻪ و ﯾﺎ ﻫﺮ وﺳﯿﻠ ، ر ﺿﻤﻦ از ﻣﯿﺦ اﯾﻨﭽﻨﯿﻨﯽ ﺪ ، دﯾﮕﺮي ﮐﻪ اﺣﺘﻤﺎل آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ را دارﻧﺪ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﻨﯿ. -ﭘ 35 در ﻫﻨﮕﺎم  ﺮده ﺑﻨﺪي دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﺮده ﻫﺎ را آﻧﻘﺪر ﺳﻔﺖ و ﻣﺤﮑﻢ ﻧﺒﻨﺪﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﺳﺎز و رﻧﮓ آن آﺳﯿﺐ وا ﺪ رد ﮐﻨ . ﮔﺎه ﭘﺲ از ﺑﺴﺘﻦ ﭘﺮده ﻫﺎ و ﺳﯿﻢ ﻫﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺎﺑﻪ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﭘﺮده ﻫﺎ ﻫﺴﺖ ﻪ ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد ﺗﺎ اﯾﻦ ﺟﺎﺑ ﺪ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﻧﺒﺎﺷ ﮐﻪ  ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳﻔﺘﯽ ﭘﺮده ﺑﺎﻋﺚ ﮐﻨﺪن رﻧﮓ ﺣﺎﺷﯿﮥ دﺳﺘﻪ ﺷﻮد و ﻗﺴﻤﺖ ﮔﺮه ﭘﺮده در ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺎﺑﻪ ﯽ ﻫﻤ ، ﺟﺎﯾ ﺧﻄﯽ روي دﺳﺘﮥ ﺳﻪ ﺗﺎر اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﺎي آن ﺑﺮاي  ﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ. 36-ِ ﺑﻌﻀﺎً ﭘﺲ از ﺗﻌﻮﯾﺾ ﭘﺮده ﻫﺎي ﺳﻪ ﺗﺎر ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺎﻫﻤﮕ ﻦ ﺑﻮدن ﭘﺮده ﻫﺎ و اﺧﺘﻼف ﺿﺨﺎﻣﺖ آن ﻫﺎ در ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﺖ ﺧﺎص ﺻﺪاي ﮔِﺰ و ﺧﺶ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي  روي ﭘﺮده ة ً رﻓﻊ اﯾﻦ ﻧﻘﯿﺼﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ را ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﺳﻮﻫﺎﻧﯽ رﯾﺰ ﯾﺎ ﺳﻨﺒﺎد  ﻧﺮم و ﯾﺎ ﺗﯿﻎ ﺗﺮاش ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﺗ د ﺎ اﯾﻦ اﺧﺘﻼف ﺳﻄﺢ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮو . در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻮارد ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﯾ ، ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﯽ دﻗﺘﯽ ﺳﻨﺒﺎده ﺳﻮﻫﺎن  ﺎ ﺗﯿﻎ را روي ﺳﻄﺢ دﺳﺘﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﮐﺸﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺮاﺷﯿﺪه ﺷﺪن و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ رﻧﮓ دﺳﺘﻪ در اﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد . ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ اﺣﺘﯿﺎط ﺑﺴﯿﺎري ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. -ﺗ 37 ،  در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎز دﭼﺎر ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﯾﺎ ﺮك در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺻﻔﺤﻪ ﯾﺎ ﮐﺎﺳﻪ ﺷﺪ ﺑﯽ  درﻧﮓ آن را از ﮐﻮك ﺧﺎرج ﮐﺮده و ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎي ﻗﺎﻟﺐ
 17
ﺳﺎز در اﺳﺮع وﻗﺖ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻤﯿﺮ - ن در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎ -  ﻧﺰد ﺳﺎزﻧﺪة ﻫﻤﺎن ﺳﺎز و در ﻏﯿﺮ اﯾﻦ ﺪ ﺻﻮرت اﻓﺮاد ﮐﺎردان دﯾﮕﺮ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿ.ﺷﺮ  ﺗﺤﺖ ﻫﯿﭻ  اﯾﻄﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ اﺟﺰاء ﺻﻔﺤﻪ ﯾﺎ ﮐﺎﺳﻪ از ﺪ ﺷﮑﻞ و ﻗﺎﻟﺐ اﺻﻠﯽ ﺧﻮد ﺧﺎرج ﺷﻮﻧ . ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺗﺮك ﻫﺎ را ﺑﻪ  ﺳﺎز را ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﮥ ﺧﻮد ً ﻫﻢ ﺟﻔﺖ ﮐﺮده و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﻧﻮار ﭼﺴﺐ ﻣﻮﻗﺘﺎ ﻧﮕﻬﺪارﯾﺪ ﺗﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻧﺪﻫﺪ. 38-  ﺑﺮاي ﺗﻌﻤﯿﺮات ﺟﺰﺋﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺳﯿﻢ و ﭘﺮده و ...ﺻ در  ﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺪ ، ﺑﺮاﯾﺘﺎن ﻣﻘﺪور ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪ و ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪ در اﯾﻦ ﺣﺮﻓﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿ. 39-  ﻫﻨﮕﺎم اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺳﯿﻢ روي ﺳﻪ ﺗﺎر دﻗﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﮔﺮه ﺳﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ در دﻧﺪاﻧﻪ ﻫﺎي ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ  و در راﺳﺘﺎي ﻃﻮﻟﯽ ﺳﯿﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﺳﺘﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ و اﺣﯿﺎﻧﺎً ﺑﻪ ﮔﻮﺷﮥ دﻧﺪ  ، اﻧﮥ ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﺑﻨﺪ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﺮا ﮐﻪ اﮔﺮ ﺳﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد در ﻪ ﮔﻮﺷﮥ دﻧﺪاﻧ د ، اﺛﺮ ﻓﺸﺎر زﯾﺎد ﺳﯿﻢ ﻫﺎي ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﮐﻨﺪه ﻣﯽ ﺷﻮ . در ﻗﺴﻤﺖ 5 ﮔﻮﺷﯽ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺳﯿﻢ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﻪ دور ﭘﺎﯾﮥ ﮔﻮﺷﯽ ﺑﺘﺎﺑﺎﻧﯿﺪ ﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﭘﺎﯾﮥ ﮔﻮﺷﯽ ﻗﺮا ر ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪن ﮔﻮﺷﯽ از ﺟﺎي ﺧﻮد و ﺧﺎرج ﺷﺪن ﺳﺎز از ﮐﻮك ﻧﺸﻮد. 40-  ﮔﺎه ﺑﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪن ﺧﺮك ﺳﻪ ﺗﺎر ﮐﻮك ﺳﺎز و ﭘﺮده ﻫﺎي آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ از ﻫﻢ ﻣﯽ ِ  درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﮐﻮك دﺳﺖ ﺑﺎز ً ﭘﺎﺷﺪ و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺳﺎز ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺖ اﺳﺖ ﭘﺮده ﻫﺎ ﺧﺎرج (ﺪ false) ﻫﺴﺘﻨ .ﻧﺴ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ اﻣﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ  ﺒﺖ ﺟﺎي ﺧﺮك ﺗﺎ ﺷﯿﻄﺎﻧﮏ و ﻃﻮل ﺳﯿﻢ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪة ﺟﺎي ﭘﺮده ﻫﺎ اﺳﺖ .  ﺟﺎي ﺧﺮك در روي ﺻﻔﺤﻪ در اﮐﺜﺮ ﺳﺎزﻫﺎ از ًٌ ﻣﻌﻤﻮﻻ ِ ﻗﺴﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎي ﺻﻔﺤﻪ و ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل ﺳﯿﻢ ﮔﯿﺮ ﺑﻪ ﺗﻪ 55 ﮐﺎﺳﻪ ﺗﺎ ﺗﯿﻐﮥ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺧﺮك ﻣﯿﻠﯽ ﻢ 5) ﻣﺘﺮ ﺳﺎﻧﺖ و ﻧﯿ (ﺖ اﺳ .ر ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮدن دﻗﯿﻖ ﮐﻮك و ﭘﺮده ﻫﺎ اﺑﺘﺪا ﺟﺎي ﺧﺮك  ا ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﯿﻖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﻨﯿﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﮐﻮك درﺳﺖ ﺪ ﺟﺎي ﭘﺮده ﻫﺎ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﯿ . در  ﺿﻤﻦ ﺳﻌﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺟﺎي ﺧﺮك را در ﻫﻤﺎن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺎزﻧﺪة ﺳﻪ ﺗﺎر ﻗﺮار داده ﺑﻮد ﻧﮕﻪ  ﭼﻮن ﺟﺎي ﺧﺮك ﺑﺮاي ﺻﺪا ﮔﯿﺮي از ﺳﺎز ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه ﻣﻌﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺮ اﯾﻦ ، دارﯾﺪ ﻣﺒﻨﺎ ﺳﺎز را ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮي در ﺟﺎي ﺧﺮك ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺴﺒﯽ ﺑﻪ ﺻﺪادﻫﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻪ ﺗﺎر ﻟﻄﻤﻪ وارد ﻣﯽ ﺳﺎزد. 
 18
41-  ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺪﻣﺖ و ارزﺷﯽ ﮐﻪ دارﻧﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪاري وﯾﮋه ﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎزﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ دارﻧﺪ . از ﺳﻮﯾﯽ ﮐﻬﻨﮕﯽ اﺟﺰاء ﺳﺎز و ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﺑﯿﺸﺘﺮ آن ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻫﺎﯾﯽ در اﯾﻦ ﺳﺎزﻫ د ﺎ ﻣﯽ ﺷﻮ .  ﺑﺮاي ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن اﺟﺰاء ً در ﻗﺪﯾﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻢ ﻫﺎي ُ ﺳﺎزﻫﺎ از ﺳﺮﯾﺸ ﺣﯿﻮاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و اﯾﻦ ﭼﺴﺐ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻣﻌﺮض ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ رﻃﻮﺑﺖ و ﮔﺮﻣﺎ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ .د اﻟﺒﺘﻪ اﻣﺮوزه ﻧﯿﺰ از ﭼﺴﺐ ﻫﺎي ﺳﺮﯾﺸﻢ ﺣﯿﻮاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ  ر ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭼﺴﺐ ﻫﺎ در ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺎزﻫﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ . از اﯾﻦ رو ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺤﮑﺎم اﺗﺼﺎﻻت اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ و ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮﭘﺬﯾﺮي  ذاﺗﯽ ﭼﺴﺐ ﻫﺎي ﺳﺮﯾﺸﻢ ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﮐﻪ در ﻗﺪﯾﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﺪ اﯾ ه، ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﻧﮕﻬﺪاري ﻦ  ﺳﺎزﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﻃﻮب و ﺷﺮﺟﯽ ﺧﻮدداري ﮐﻨﯿﺪ. 42-  ﯾﻌﻨﯽ ، ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺳﯿﻢ و ﭘﺮدة ﺳﺎز ﺑﺎﯾﺪ دﻗﺖ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺧﺮك واروﻧﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد ﭘﺎﯾﻪ اي ﮐﻪ در ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﻋﮑﺲ در ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺻﻔﺤﻪ ﻗﺮار ي ، ﻧﮕﯿﺮد ﭼﺮا ﮐﻪ ﺟﺎي ﺳﯿﻢ ﻫﺎي ﺳﻪ ﺗﺎر در رو  ﺧﺮك ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﯿﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و اﮔﺮ ﺧﺮك را واروﻧﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺳﯿﻢ ﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﻧﺪﮐﯽ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻘﺺ ﺻﻮﺗﯽ ﺳﺎز  ﻧﯿﺰ ﻣﯽ دد ﮔﺮ . ﻗﺮار دادن ﺧﺮك روي ﺻﻔﺤﻪ و ﻧﺸﺎﻧﺪن آن روي ﺳﺎز ﺟﺰء ﻣﻮارد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ و ﺣﺴﺎﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺟﻬﺖ ﺻﺪاﮔﯿﺮي ﺑﻬﺘﺮ ﺳﺎز ﺻﻮ رت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و ﺑﻌﻀﺎً ﺳﺎزﺳﺎز ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺎ وﻗﺖ ﺻﺮف ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺧﺮك و ﺟﺎﮔﺬاري آن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺷﺪن ﺧﺮك ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﺪاي ﺳﺎز را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ و ﯾﺎ از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮد . از اﯾﻦ رو وﻗﺘﯽ ﺧﺮك را ﻣﯽ ﻧﺸﺎﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ اوﻟﯿﮥ آن دﻗﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ و آن را در ﻫﻤﺎن ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺨﺴﺖ ﻗﺮار دﻫﯿﺪ . ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺗﻮان ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺧﺮك ﻋﻼﻣﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺪاد در زﯾﺮ ﺧﺮك ﮔﺬاﺷﺖ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﮥ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﺎﻻي آن ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ. -ﭘﺮ 43 ﺑﺮاي ﭘﺮده ﺑﻨﺪي ﺳﻪ ﺗﺎر از ﻫﯿﭻ ﻧﻮع ﻧﺦ دﯾﮕﺮي ﻏﯿﺮ از د ه اي ﮐﻪ از رودة ﺗﺎﺑﯿﺪه ﺷﺪة ﺪ ﮔﻮﺳﻔﻨ ﺖ ﺪ ، اﺳ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﮑﻨﯿ .د ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺮاي ﭘﺮده ﺑﻨﺪي و اﺳﺘﻔﺎ د ة ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺗﺮ از ﭘﺮ ه 
، از ﻧﺦ ﻫﺎي ﻧﺎﯾﻠﻮﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﻼً ﻣ ﻮﺟﺐ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﺻﺪاي ﻧﺮم ﺳﺎز
 19
ﻣﯽ ﺪ ﺷﻮد و ﺻﺪاي ﺳﺎز را ﺧﺸﮏ ﻣﯽ ﮐﻨ . اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻀﺎً ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن و ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن از  اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ، ﻧﺦ ﻫﺎﯾﯽ از ﺟﻨﺲ روده ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرف دﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎزار آن ﻫﺎ ر ت » ا ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﺖ ﮐﻮ ﻢ « ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﯿ .  ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭘﺮده ﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل ً اﯾﻦ ﻧﺦ ﻫﺎ اﺻﻮﻻ را ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﯾﺠﺎد ﺻﺪاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪارﻧﺪ و ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ .ﺘ ﺣﺘﯽ ﺗﺠﺮﺑﮥ اﺳ د ﻔﺎ ه از ﭘﺮدة ﻓﻠﺰي ﺛﺎﺑﺖ ﯾﺎ ﻣﺘﺤﺮك ﻧﯿﺰ راه ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺒﺮده اﺳﺖ و ﻋﻤﻼً ﺗﺠﺮﺑﻪ اي ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮده اﺳﺖ .ﮔ ﺪ » : اﺳﺘﺎد ﮐﻤﺎﻟﯿﺎن در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﯽ ﻮﯾﻨﺪ . ﺑﺎﯾﺪ ﺻﺪاﯾﺶ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎﺷ ، ﺳﺎز اﯾﺮاﻧﯽ .. آن ﭼﯿﺰي ﮐﻪ در ﺳﺎز اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ ]ﺘ اﻋﻢ از ﺳﺎزﻫﺎي ﻣﺨ ﯽ ﻠﻒ اﯾﺮاﻧ [ﻧﻤﯽ
   ﺷﻮد ﺑﺎ ]ه ﭘﺮد ﻫﺎي [ﺪ  . ﻓﻠﺰي آن ﺣﺎﻟﺖ را ﺷﻨﯿ  ﯾﮏ اﺛﺮ ﺧﺎﺻ ، ﭘﺮدة ﺗﺎر را وﻗﺘﯽ زه ﻣﯽ اﻧﺪازﻧﺪ ﯽ  .دارد ﯾﮏ ﻧﺮﻣﯽ ﺧﺎﺻ د ﯽ دار .ا زﻧﮓ ﺻﺪ د ، ﺑﻪ ﻋﻼوه ﯾﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﯽ دار ؛] اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺪ ﮐﻨ [ﻣﯽ ﯾﻌﻨﯽ آن زﻧﮓ ﺑﺎ آن ﻧﺮﻣﯽ در ﻫﻢ   ِ آﻣﯿﺰد و ﯾﮏ اﺛﺮي در ﻣﻦ ﯽ ﺷﻨﻮﻧﺪة اﯾﺮاﻧ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ
  د ﺷﻮ . (fr اﻣﺎ ﭘﺮدة et) ﻣﺴ ﯽ ﻧﻤﯽ ﺪ 1«. ﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺑﮑﻨ **** ** در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺸﺎن ﮐﺮد ﮐﻪ ﻧﻮا زﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺪﯾﻦ اﻣﺮ آﮔﺎﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﺎزﻫﺎي ﻧ ﺷﺎن ﻫﻤﺎ ﻨﺪ ﻣﻮﺟﻮدي زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮﺧﻼف دﯾﮕﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎي ، ﻣﻮﺳﯿﻘﺎﯾﯽ ﺳﺎزﺷﺎن را ﺻﺮﻓﺎً ﻫﻤﭽﻮن اﺑﺰاري ﻣﺮده و ﺑﯽ ﺟﺎن ﻣﻄﯿﻊ اواﻣﺮ ﺧﻮد ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻧﻮازﻧﺪة ﺧﻮد واﮐﻨﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ) ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺎ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه اﯾﻢ ﮐﻪ ﺳﺎز دﺳﺖ ﻧﻮازﻧﺪه اي در دﺳﺖ ﻧﻮازﻧﺪة دﯾﮕﺮ  ﺣﺘﯽ ﻧﯿﻤﯽ از ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺻﻮﺗﯽ ﺧﻮد را اراﺋﻪ ﻧﻤﯽ دﻫﺪ .( ﺧﺖ ﺷﺪن ﺳﺎز و ﻧﻮازﻧﺪه ﺑﻪ ُ ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ اﻣﺮ در ﮐﻨﺎر ا  ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻣﺤﯿﻄﯽ و دﻣﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺳﺎز رخ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﻣﺪام ، ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺳﺎز را از ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ دﯾﮕﺮ درﻣﯽ آورد . ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮاي از ﻣﯿﺎن ﺑﺮدن اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮ اﻧﯽ در واﻗﻊ ﺗﻼش در ﺟﻬﺖ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻮﺳﯿﻘﺎﯾﯽ اﯾﺮان زﻣﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺳﺪه ﻫﺎي ﻣﺘﻤﺎدي ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﻪ در آن ﻧﻮازﻧﺪه و 
                                    
 1 .  1381، ﻧﺸﺮ ﻧﯽ ، ﺧﺎﻃﺮات ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻬﺪي ﮐﻤﺎﻟﯿﺎن، ﮔﻔﺘﮕﻮ از ﺑﻬﺮوز ﻣﺒﺼﺮي ، ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ و ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ
، .33 – 34 ﺻﺺ
 20
ﺳﺎز ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ارﺗﺒﺎﻃﯽ دو ﺳﻮﯾﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﮐﻠّﯽ واﺣﺪ و ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺑﺴﺎزﻧﺪ و در واﻗﻊ از ﮐﺜﺮت ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ وﺣﺪت ﺳﯿﺮ ﻧ ﺪ ﻤﺎﯾﻨ. اﯾ ﻪ ﻦ ﺑﻪ وﺣﺪت رﺳﯿﺪن ﺑﺎ ﺳﺎز ﺧﻮد ﺟﻨﺒ   اي ﻋﺎﻟﯽ در ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﺑﺮاي ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﮐﺮدن ﺳﺎزﻫﺎ و ﺑﯽ روح ﮐﺮدﻧﺸﺎن ﻣﻮﺟﺐ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻦ آن ﻣﯽ دد ﮔﺮ . ﺣﺲ و ﺣﺎل ﻧﻮازﻧﺪة اﯾﺮاﻧﯽ و ﺣﺲ و ﺣﺎل ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد اﺳﺖ و ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﺣﺲ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻫ ﻨﮕﯽ ﻧﺮﺳﻨﺪ ﺑﻪ وﺣﺪﺗﯽ ﻧﻤﯽ رﺳﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ﻣﻮﺳﯿﻘﺎﯾﯽ ﻋﺎﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ . ﻋﻤﻮﻣﺎً در ﻣﻐﺮب زﻣﯿﻦ اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط ﮐﻢ رﻧﮓ  ﺗﺮ اﺳﺖ و ﻧﻮازﻧﺪة ﮔﯿﺘﺎر ﯾﺎ ﭘﯿﺎﻧﻮ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺳﺎزي ﻫﻨﺮ ﺧﻮد را اراﺋﻪ ﻣﯽ دﻫﺪ و اﮔﺮ ، ﺳﺎزش دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اي ﺷﻮد ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺳﺎز دﯾﮕﺮي را ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد )ﻣﻮ ﺟﺰ در  اردي ﺧﺎص و ﻓﻮق ﺣﺮﻓﻪ اي ﮐﻪ ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﺎارزش را ﻧﮕﻬﺪاري و   ﻣﺎﻧﻨﺪ وﯾﻮﻟﻮن ﻫﺎي ، ﻣﺮﻣﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ اﺳﺘﺮادﯾﻮارﯾﻮس و (... ﺣﺎل آن ﮐﻪ در اﯾﺮان زﻣﯿﻦ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎنِ ﺣﺘﯽ ﺣﺮﻓﻪ اي ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺳﺎزي ﮐﻪ آن را   ﺳ ، ﺳﺎز دﺳﺖ ﺧﻮد و ﺳﺎز ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺎزﻧﺪ ﺎل ﻫﺎ ﺗﻼش و ﺗﮑﺎﭘﻮ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ از ﻫﺰار ﺳﺎز را ﻣﻮرد اﻣﺘﺤﺎن و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ وﺣﺪت و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻧﺰدﯾﮏ و ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪ. ﻫﺮ ﻧﻮازﻧﺪه   ﭼﺮا ﮐﻪ ﮔﺎه ، اي ﻧﯿﺰ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﺎزﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻫﻤﺮاه دارد رﺳﯿﺪن ﺑﻪ وﺣﺪت و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﺎز در ﯾﮏ آن ﻣﯿﺴﺮ ﻧﻤﯽ ﮔﺮ دد و ﻧﻮازﻧﺪه ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎز دﯾﮕﺮي ﭘﻨﺎه ﺑﺒﺮد ) ﺑﺪﯾﻦ ﺟﻬﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺎه ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن اﯾﺮاﻧﯽ در اﺟﺮاﻫﺎي ﺧﻮد دو ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﺳﻪ ﺳﺎز را ﻫﻤﺮاه ﻣﯽ آورﻧﺪ .( ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن اﯾﺮاﻧﯽ ﺣﺘﯽ ﺑﺮاي ، ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد ﻧﯿﺰ ﺳﺎزﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ دارﻧﺪ و ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﯾﻦ  ﮐﻨﺴﺮت و اﺟ ، آﻣﻮزش ﺑﺪاﻫﻪ ﻧﻮازي و ﺿﺒﻂ اﺳﺘﻮدﯾﻮﯾﯽ دارﻧﺪ و ﻫﯿﭻ ، ردﯾﻒ ﻧﻮازي ،ﺮا ﮔﺎه ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺎزي ﮐﻪ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻨﺴﺮت ﻧﯿﺰ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ﯾﺎ ﺳﺎز   ﺑﻪ، ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺣﺲ و ﺣﺎل ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ ً ردﯾﻒ ﻧﻮازي را ﺑﺮاي ﺑﺪاﻫﻪ ﻧﻮازي ﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐﺎر ﺑﺮﻧﺪ. ﻧﮑﺘﮥ ﻣﻬﻢ دﯾﮕﺮ ارزش ﮔﺬاري ﻣﻌﻨﻮي ﺑﻪ ﺳ ﺖ ﻪ ﺗﺎر و ﺳﺎز ﺧﻮد اﺳ . ﺳﺎزﻫﺎي ﻣﺎ  از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ ارزش ﻣﺎدي و ، ﺻﺮﻓﺎً ﯾﮏ اﺑﺰار ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ
 21
  ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎز ﺑﺮاي اﻣﺮار ﻣﻌﺎش ً ﻗﯿﻤﺘﯽ ﮐﻪ دارﻧﺪ ﺻﺮﻓﺎً ارزﺷﯽ ﻇﺎﻫﺮي اﺳﺖ و اﺻﻮﻻ ﺧﻮد اﯾﻦ ﻗﯿﻤﺖ را ﻟﺤﺎظ ﻣﯽ دارﻧﺪ . ﺑﯿﺸﺘﺮ از اﯾﻦ ارزش ﻣﺎدي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﺳﺎز ﺧﻮد ارزﺷﯽ ﻣﻌﻨﻮي ﻗﺎﺋﻞ ﺑﺎﺷﯿﻢ و آﮔﺎه ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ از دﺳﺖ دادن ﯾﮏ ﺳﺎز ﺻﺮﻓﺎً ﺑﻬﺎي ﻣﺎدي  ، آن را از دﺳﺖ ﻧﺪاده اﯾﻢ ﺑﻠﮑﻪ ﺮ ﻣﯿ نِ اث ﻫﻨﺮي ﺳﺎزﻧﺪه اي ﺧﻮ ﺧ دل  ﻮرده و ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺧﻮد ر ﮐ ا از د ﻒ ﻢ اده اﯾ . ﺑﺴﯿﺎر دﯾﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺷﮑﺴﺘﻦ ﺳﺎزي ﻓﺮد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎراﺣﺘﯽ اي از ﺧﻮد ﻧ ﺪ ، ﺸﺎن ﻧﻤﯽ دﻫﺪ و دل ﻧﻤﯽ ﺳﻮزاﻧ ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺘﯽ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺑﻬﺎي ﻣﺎدي آن را ذﮐﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﺎ ﭘﺎﯾﯿﻦ داﻧﺴﺘﻦ آن ﺑﻪ ﺧﻮد و دﯾﮕﺮان ﺗﺴﻠﯽ ﻣﯽ دﻫﺪ  و  . ﺖ آن ﺑﺮﻧﻤﯽ آﯾﺪ  ﺑﻪ ﻫﯿﭻ روي در ﭘﯽ ﻣﺮﻣ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﻪ ﺗﺎري از دوران ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺜﻼً ﺻﺪ ﯾﺎ ﻫﺸﺘﺎد  ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ.ن ﺑﺎ از ﻣﯿﺎ رﻓ ﯾﮏ   ارزش ﻣﺎديِ ً ﺘﻦ اﯾﻦ ﺳﺎز ﺻﺮﻓﺎ ﯾﺎ دو ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﯽ آن از ﻣﯿﺎن ، ﻧﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎﯾﺪ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎزﻫﺎ ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﯿﺮاث ﮔﺮان ﺑﻬﺎي ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮان زﻣﯿﻦ اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻮن ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ  در دﺳﺘﺎن ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن و ﮔﺎه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ د داران اﯾﺮان وﺟﻮد دار .ﭘﺲ اﯾﻨﭽﻨﯿﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎز   از دﯾﺪن ﺳﺎزﻫﺎي ﺷﮑﺴﺘﻪ -ﺪ ﮐﻪ ﮔﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻤﯿﺮﻧﺪ و ﮔﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺘﻨ -ﻣﯽ آه از ﻧﻬﺎدﺷﺎن ﺑﺮ  آﯾﺪ و ﻟﺐ ﺑﻪ ﺷﮑﻮه ﻣﯽ ﮔﺸﺎ ﯾﻨﺪ و ﺳﺎز را ﻫﻤﭽﻮن ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد ﺪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ دارﻧ . از اﯾﻦ رو ﺑﺎ ﻫﺮ  ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮﻣ ﺖ ﺻﺤﯿﺢ ﺳﺎزﻫﺎي ﺧﻮد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﺎز دﺳﺖ ﺧﻮد را از ﮔﺰﻧﺪ   ﮔﻮﻧﻪ آﺳﯿﺒﯽ در اﻣﺎ د ن ﻧﮕﻪ ﺖ  ﺑﻠﮑﻪ در ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳ ، اﺷﺘﻪ اﯾﻢ ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ اﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪه اﯾﻢ .ﻧ و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪاﻧﯿﻢ ﮐﻪ از ﮐﻨﺎر اﯾﻦ ﺟﺰﺋﯿﺎت  ﺒﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﮔﺬﺷﺖ و ﺑﺪان ﻫﺎ ﺑﯽ د اﻋﺘﻨﺎ ﺑﻮ. ﻧﮑﺘﮥ ﻗﺎﺑﻞ ذﮐﺮ دﯾﮕﺮ روي ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮد ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎزﻫﺎ دارد .ز ﺳﺎ ﻧﺪﮔﺎن ﺳﻪ  ﺗﺎر و ﮐﻠﯿﮥ ﺳﺎزﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ، اﮔﺮ ﺳﺎز ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﯾﺎ ارزﺷﻤﻨﺪي ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﻣﺮﻣﺖ و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ﭘﺮده ﺑﻨﺪي و  ..ﺪ ، ﺑﻪ دﺳﺘﺸﺎن رﺳﯿ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ و ﺑﺎ ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺪﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﺒﺎدرت ﻧﻮرزﻧﺪ و اﮔﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎري را در ﺧﻮد ﻧﻤﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ ﺑﺪون آن ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﺣﻘﺎرت ﮐﻨﻨﺪ ﮐﺎر را ﺑﻪ ﻓﺮد ﻗﺎﺑ د ﻞ دﯾﮕﺮي ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ و ﺑﺎ اﯾﻦ از ﺧﻮ ﮔﺬﺷﺘﮕﯽ ﻣﯿﺮاث ﮔ ﺪ ﺮان ﺑﻬﺎي ﭘﯿﺸﯿﻨﯿﺎن را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﯾﻨ  و ﻧﮕﺮان آن ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎري ﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﮥ  ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻋﻤﻠﯽ ﺣﺘﯽ ﺑﺨﺸﯽ ﻣﻬﻢ از ﺳﺎﺑﻘﮥ ، ﮐﺎرﯾﺸﺎن ﻟﻄﻤﻪ وارد ﻣﯽ ﺳﺎزد
 22
ﮐﺎرﯾﺸﺎن و ﻧﻘﻄﮥ ﻣﺜﺒﺘﯽ در ﺣﺮﻓﮥ آﻧﺎن ﺗﻠﻘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ . ﮔﺎه ﺑﺎ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﻮازﻧﺪه و ارﺟﺎع او ﺑﻪ ﻧﺰد ﻓﺮدي  ﮐﺎردان ﺗﺮ ﺳﻮﻧﻮﺷﺖ ﺳﺎزي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و از ﻧﺎﺑﻮدي ﺣﺘﻤ ِ ﯽ رﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﮔﺎه ﺑﺎ ﻧﺨﻮت و ﺧﻮدﺑﺰرگ ﺑﯿﻨﯽ ﻫﺎي ﻠ ﺷﻐ ﯽ ﺳﺎزﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺑﺎا ِ رزش ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯽ ﺟﺰ از ﻣﯿﺎن رﻓﺘﻦ ﺪ ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﻨ . ﭘﺲ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺳﺎزي آن را ﻫﻤﭽﻮن ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ ﯾ ﮕ ﺎ ﮔﻨﺞ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨ ث ﺮﯾﻢ و اﯾﻦ ﻣﯿﺮا  را ﭘﺎس ﺑﺪارﯾﻢ. ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺧﻠﻖ و ﯾﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ اﯾﺮاﻧ ﻊ ِ ﯽ، ﻓﺮاﯾﻨﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺎن ﺳﻪ ﺿﻠ ﻣﺜﻠﺚ   . ﺳﺎز و ﻧﻮازﻧﺪه اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد ، ﺳﺎزﻧﺪة ﺳﺎز ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻮﭼﮏ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ، دﺧﯿﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻣﺎ ﺗﺎ اﯾﻦ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﻤﮑﻦ اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻧﮑﻨﻨﺪ ﺧﯿﺎل ﺧﻠﻖ اﺛﺮي ل ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﭘﺨﺘﻦ اﻣﺮي اﺳﺖ ﻣﺤﺎ . ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﯾﺪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻋﻤﯿﻖ و ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ در ﺧﻠﻖ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﯽِ ﺳﻮاﺑﻖ ﺗﺎرﯾﺨ  اﯾﻦ رواﺑﻂ ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ و ﻣﯽ  ﺗﻮان ﺑﺮاي ﻧﻤﻮﻧﻪ از ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﮐﻪ ﯾﺤﯿﯽ ﺑﺎ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎز ﺧﻮد داﺷﺖ و ﯾﺎ ارﺗﺒﺎط ژرف و ﺻﻤﯿﻤﯽ اﺳﺘﺎد ﻋﺒﺎدي  ﺑﺎ اﺳﺘﺎد ﻋﺸﻘﯽ و ﯾﺎ ارﺗﺒﺎط ﻣﺮﺣﻮم ﮐﻤﺎﻟﯿﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﺎد ﻫﺮﻣﺰي  و ﯾﺎ ارﺗﺒﺎط ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﮥ ﻣﺮﺣﻮم ﻫﺎﺷﻤﯽ ﺑﺎ اﮐﺜﺮ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن ﺗﺮاز اول اﻣﺮوز ﻧﺎم ﺑﺮد  ﮐﻪ ﺑﻪ واﻗﻊ ﺟﻤﻠﮕﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﻮﻟﯽ ﺷﮕﺮف در ﺻﻨﻌﺖ ﺳﻪ ﺗﺎر ﺳﺎزي و ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ و ﺑﻪ وﯾﮋه اﯾﺠﺎد اﻟﺤﺎن ﺟﺪﯾﺪ در ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ ﺳﻪ ﺗﺎر و ﻧﯿﺰ ﺻﺪاي اﯾﻦ ﺳﺎزﺷﺪ  . اﯾﻦ رواﺑﻂ ژرف ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة ﻇﺮاﻓﺖ ﺧﻠﻖ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ اﯾﺮ ه اﻧﯽ و ﺗﺒﻌﯿﺖ آن از ﻗﺎﻧﻮن و ﻗﺎﻋﺪ  اي ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ و ﺧﺎص اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﻤﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺮاي آن ﺗﻮان ﯾﺎﻓﺖ. در اﯾﺮان ﺑﺴﯿﺎري از ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ واﺳﻄﮥ راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎ و ﯾﺎري ﻫﺎي ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎز ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧﻮد ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻧﺪ ه و ﺑﻪ ﺳﻄﻮح ﻋﺎﻟﯽ ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ رﺳﯿﺪ   اﻧﺪ و ﺑﺴﯿﺎري از ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن ﺳﺎز ﻧﯿﺰ ﺑﻮده اﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﺎري راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﻫﺎ و ذﮐﺮ ﻓﻮت و ﻓﻦ ﻫﺎي  – ﺻﻮﺗﯽ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻮازﻧﺪﮔﺎن – از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮﺣﻮم ﺻﺒﺎ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء ﺳﻄﺢ ﮐﯿﻔﯽ ﺳﺎزﺷﺎن ﻣﺒﺎدرت ورزﯾﺪه و ﺣﺘﯽ در ﮐﺎرﺷﺎن ﺗﺤﻮﻟﯽ ژرف ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.  ﭘﻞ – ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﯿﺎن اﯾﻦ دو ﺿﻠﻊ – ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻮازﻧﺪه و ﺳﺎزﺳﺎز ﯾﻌﻨﯽ ﺳﺎز ، ﻫﻨﺮ دﺳﺖ ﺳﺎزﻧﺪه اﺳﺖ . و ﺣﻔﻆ و ﺣﺮاﺳﺖ ﺻﺤﯿﺢ ﺳﺎز ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺪاوم و اﺳﺘﻤﺮار اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط دو ﺳﻮﯾﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد؛ ﭼﺮا ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﮕﻬﺪاري و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺳﻮﯾﯽ ﺳﺎزﻧﺪه را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺧﻮد 
 23
دﻟﮕﺮم ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و از ﺳﻮﯾﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﻮازﻧ ﺪه را ﺑﺎ ﺳﺎز اﺟﯿﻦ ﺗﺮ و اﺧﺖ ﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط در ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺧﻠﻖ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ واﻻ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﻤﮑﻨﯽ دﺧﯿﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.   ﺳﺎزﺳﺎزي و ﻧﮕﻬﺪاري و ، ﺗﻤﺎﻣﯽ اﯾﻦ ﻧﮑﺎت ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﻫﺎ و ﻇﺮاﯾﻒ ﻧﻮازﻧﺪﮔﯽ د ِ ﻣﺮﻣﺖ ﺳﺎزﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ و ﺑﯿﺎن ﮔﺮ دﻗﺖ ﻧﻈﺮ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ  ر اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ اﺳﺖ. 
 
نویسنده :ﻣﺤﻤﻮد ﺻﺎدق ﻣﺤﻤﺪي 1 ﺗﯿﺮﻣﺎه 1389    منتشر شده در شمارهء ١٢١ مجلهء هنر موسيقى  آبان ١٣٩٠

جهت دانلود فایل پی دی اف این مقاله کلیک کنید .